Razvoj populacijske kulture i značajan porast naselja, a time i standarda stanovništva, doveo je do značajnog povećanja nusproizvoda čovekovog života. Količine otpada i drugih oblika zagađenja koje se stvara prerasta sisteme koji su odgovorni za njihovo saniranje. Najveću problematiku zagađenja čovekove okoline predstavlja zagađenje voda. Rastom populacije i naselja raste i potrošnja vode, što rezultuje i većom količinom otpadnih voda. Ako bi se ovakav trend zagađenja voda nastavio, bez da se preduzme nešto po pitanju rešavanja problema, ozbiljno se ugrožava čovekova životna sredina, te se dovodi u pitanje kvalitet života. Zato neke evropske zemlje već duže vreme primjenjuju tehnike iskorištavanja otpadnih voda kao resurs za prečišćavanje i njihovo ponovno korištenje. Srećom, takav je trend sve češći i u Srbiji. Na primer, malim i srednjim naseljima omogućeno je uspešno rešavanje problema vodosnadbevanja kroz projekte koje sprovode Vode Srbije. A još bolji rezultat projekta, koji Srbiju diže na evropski nivo, je taj da se radi o primeni savremenih uređaja za prečišćavanje otpadnih voda.
Tehnike prečišćavanja i uređaji za prečišćavanje otpadnih voda
Postoje dva načina prečišćavanja voda, to su mehaničko i biološko prečišćavanje. U nastavku ćemo detaljnije opisati uređaje za biološko prečišćavanje otpadnih voda. Za sve uređaje vredi opšte pravilo. Ono se tiče posebnih parametara kapaciteta prečišćavanja otpadnih voda, a mere se prema ES odnosno ekvivalentu stanovnika. Veći ES iznos označava i veći kapacitet prečišćavanja odnosno da je uređaj primenjiv na većem prostoru. Načini rada su različiti kod pojedinih uređaja.
Prvi u nizu su aerobno-anaerobni uređaji. Takvi su uređaji izrađeni od materijala otpornih na spojeve koji se stvaraju u otpadnim vodama, te na spoljašnje utjecaje. Mogu se upotrebljavati za prečišćavanje otpadnih voda koje se stvaraju u domaćinstvima, manjim fabrikama i hotelima, ili oni većih kapaciteta za manja naselja ili delove grada. Važno je redovno kontrolisati rad uređaja, a posebno pratiti boju i količinu aktivnog mulja kako bi se sprečilo nestajanje biomase, te pratiti njegovu visinu. Svakako treba proveravati kvalitet vode uzimanjem uzorka iz prečišćene vode.
Druga grupa uređaja su SBR uređaji koji rade na principu uvođenja vazduha u biološke filtere za prečišćavanje vode. Posebni aeratori uduvavaju vazduh u otpadnu vodu gde se odvija snažno mešanje vode. Biološki materijal iz otpadne vode razgrađuje se pomoću mikroorganizama koji se nalaze u vodi. Mulj se skuplja na dnu, a čista voda se izdvaja u gornji deo spremnika. Jedan ciklus prečišćavanja traje 8 sati.
Sledeća grupa uređaja obavlja prečišćavanje tehnikom membranske filtracije, što znači da se prečišćavanje obavlja odvajanjem aktivnog mulja i obrađene otpadne vode prolaskom kroz gustu membranu. Svojstvo membrane je takvo da sprečava prolazak štetnih mikroorganizama. Posebnost uređaja koji rade na ovom principu je ta što neki od njih imaju poseban spremnik u koji se skupljaju krute otpadne materije i otpadna voda. Prečišćena voda može se koristiti i u bašti, za pranje automobila ili u slične namene.
FBR uređaji koriste bio-film matricu mikroorganizama na potopljenim nosačima biomase za prečišćavanje sanitarno-fekalnih i industrijskih otpadnih voda. Uređaji koji rade na ovom principu sastoje se od tri dela: spremnika u koji ulazi otpadna voda, bioloških reaktora sa nosačima biomase, na kojima se stvaraju mikroorganizmi, te sekundarnog taložnika. Mikroorganizmi iz otpadnih voda zagađenja pretvaraju u sedimentne materije zahvaljujući čemu je moguće odvajanje aktivnog mulja od čiste vode. Taj posednji korak odvajanja odvija se u sekundarnom taložniku.